Ostatnio chcę bardzo mieć więcej kwiatów w ogrodzie, bo je uwielbiam, ale do tej pory nie skupiałam się na nich, nie inwestowałam większości pracy w nie, na rzecz roślin jadalnych – warzyw, krzewów, drzew itp. Mam trochę kwiecia na działce, ale na przykład tulipany ktoś pozjadał i nie dosadzam, a czosnki ozdobne się wyrodziły i też nie dosadzam. Nawet ktoś mi kiedyś powiedział, że w ogóle nie mam na działce żadnych kwiatów… I tak mi się smutno zrobiło wtedy, bo faktycznie, moja działka nie „kwitnie” (oprócz wiosny, kiedy drzewa są obsypane, kocham ten widok…).
Chciałabym zaplanować sobie na działce miejsce pod kwiaty, ale pod takie kwiaty, które oprócz kwitnienia i cieszenia oka, mają jeszcze kilka pożytecznych cech. Wydaje mi się, że główną funkcją wszystkich kwiatów będzie przyciąganie owadów, w tym zapylających, więc to uznaję za taki stan wyjściowy – wszystkie one to mają. Ale co ponadto?
Zapraszam Was do stworzenia takiej listy wspólnie. Zacznę z kilkoma gatunkami, które mam lub lepiej znam i próbą wymienienia ich wszystkich pożytecznych funkcji. Czasem może takich funkcji, których nie opisują podręczniki, ale które zauważam, bazując na własnym doświadczeniu. Zapraszam, dodawajcie i cechy, i rośliny. Proponuję włączyć w to też krzewy kwitnące. Ja będę tą listę sukcesywnie uzupełniać i aktualizować co jakiś czas. Może jeśli się rozrośnie, będzie można się taką listą podzielić na różnych grupach i w internetach z innymi.
Udział w tworzeniu tej listy jest dobrowolny i jeśli coś od siebie wpisujecie, (czy to tutaj na blogu, czy fb albo youtube) to zgadzacie się, że stanie się to częścią takiej listy na moim blogu, fb czy kanale youtube. Z tej listy skorzystam przy planowaniu ogrodu, być może Wy skorzystacie lub skorzysta więcej osób, które to przeczytają. Jeśli lista urośnie, to być może wrzucę ją w jakiś plik, który każdy będzie mógł sobie u siebie zapisać. Ta lista ma mieć funkcję czysto edukacyjną, będzie dostępna za darmo i ma być po prostu przydatna ludziom przy planowaniu nasadzeń. Taki nam tu przyświeca cel.
No to jedziemy.
Nie ogarnęłam, jak tu wrzucić graficznie tabelę, więc jadę na razie z samym tekstem.
Przypominam, funkcja 1. estetyczna i 2. przyciągająca owady zapylające jest już w domyśle na liście.
1. Liście i kwiaty (zarówno świeże, jak i ususzone) dobre na napary (do smaku).
2. Części rośliny nadają się się do suszenia i tworzenia zapachowych woreczków, kosmetyków, kul kąpielowych itp. (aromaterapia).
3. Funkcja lecznicza, ziołolecznictwo.
4. Jako przyprawa w kuchni.
5. Może odstraszać niektóre owady, jest dobrym sąsiadem roślin, np. róż.
6. …
1. Jadalne kwiaty.
2. Funkcja lecznicza, ziołolecznictwo.
3. Dość ekspansywna, sama się „rozchodzi”, więc może służyć do częściowego zadarnienia jakiejś powierzchni ogrodu, jako składnik takiej powierzchni, którą zostawiamy bardziej samą sobie, naturalnej.
4. …
1. Jadalne nasiona.
2. Nasiona są pokarmem też dla ptaków, przyciągają je więc do ogrodu.
3. Łodygi wysokich słoneczników, uschnięte, można wykorzystać jako podpory do innych roślin.
4. Odmiany wysokie mogą służyć zacienianiu, jednak trzeba wziąć pod uwagę, że korzenie rosną dość spore i trzeba zadbać o odstęp od np. warzyw, co się równa z utratą części miejsca na rabacie.
5. Duże liście mogą być wykorzystywane w trakcie sezonu jako ściółka w tzw. chop&drop.
6. Byłabym skłonna użyć słonecznika w gildii z fasolą tyczną, która może się po nim piąć, podobnie jak po kukurydzy w „Trzech Siostrach” -> składnik gildii roślinnych.
7. …
(czy odmiany ozdobne mają wszystkie te same właściwości?)
1. Funkcja lecznicza, ziołolecznictwo.
2. W warzywniku jest dobrym sąsiadem dla warzyw.
3. Jest teoria, że jest dynamicznym akumulatorem w ogrodzie permakulturowym [1], podobnie jak np. żywokost.
4. Można z niego robić gnojówki i różne mikstury w celu ochrony roślin.
5. Może być przyprawą w kuchni.
6. …
1. W ogrodzie ma działanie podobne do czosnku jadalnego – może odstraszać gryzonie i chronić rośliny rosnące w pobliżu.
2. Uschnięte łodygi odmiany olbrzymiej mogą służyć jako podpory do niskich roślin pnących przez kolejny sezon, np. grochu.
3. Ślimaki bardzo lubią jego liście, w związku z czym może być sadzony w celu ich zwabienia z dala od warzywnika.
, np. pomarszczona, dzika, inne pachnące odmiany
1. Płatki na konfitury, dżemy.
2. Płatki do herbaty, świeże albo ususzone na napar.
3. Płatki do kąpieli, domowych kosmetyków itp.
4. Krzewy mogą stanowić część granicy albo jako żywopłot – kolczaste, trudne do przebicia się.
5. Rozrośnięte krzewy mogą też być schronieniem dla małych zwierząt, ptaków (gniazda).
6. …
1. Funkcja lecznicza, ziołolecznictwo.
2. Jako przyprawa.
3. Na napary czy nalewki, dodatek do nalewek.
4. Dobry sąsiad dla niektórych warzyw.
5. Zapach liści może odstraszać tzw. szkodniki, więc można z niej przygotowywać wywary, wyciągi i tak używać.
6. …
1. Funkcja lecznicza, ziołolecznictwo.
2. Napar, świeże i suche liście.
3. W kosmetyce, domowe kosmetyki, kąpiele z dodatkiem płatków.
4. Dobry sąsiad dla niektórych warzyw.
5. W kuchni – kwiaty jadalne, olejek z płatków.
6. Rośliny nadają się na gnojówkę.
7. …
1. Funkcja lecznicza, ziołolecznictwo.
2. Napar, świeże i suche liście (ponoć udaje smak herbaty Earl Grey)
3. W kuchni jako przyprawa (liście i kwiaty).
4. Jadalne kwiaty (pyszna główka?)
5. Dość wysoka, rośnie w kępach, ale nieinwazyjna, więc może służyć zacienieniu części rabaty, warzywnika.
6. …
1. Roślina motylkowa, dobry sąsiad dla warzyw.
2. Korzeń palowy, penetruje glebę, przyczynia się do jej rozluźnienia.
3. …
Na razie tyle, będę uzupełniać i czekam na Wasze ulubione kwitnące, a zarazem pożyteczne rośliny.
Do dopisania/sprawdzenia: Nasturcje, Aksamitka, Czarny bez, Mniszek lekarski, Forsycja, Kalina, Pigwowiec, Szarłat, Tunbergia, Miechunka, Bratek, Chaber, Margerytka, Stokrotka łąkowa, Rumianek, Wiciokrzew, Floks, Powojnik (Clematis), Wrotycz, Nawłoć, Hyzop, Mięty, Ogórecznik, Berberys zwyczajny, Bylica boże drzewko, Janowiec barwierski, Pierwiosnek wiosenny, Piwonia, Rojnik, Rozchodnik okazały, Wrzos, Jeżówka, Orlik, Goździk brodaty, Gailardia.
Joanna.
Krótkie wideo w temacie:
Przypisy: [1]
0 comment
Przelece bloga, bo kwiatow u mnie śmiało mogę powiedziec a tak z rana to kiepsko gdy dopiero kawe spijam hihi. Pozdrawiam
Przelece bloga, bo kwiatow u mnie śmiało mogę powiedziec a tak z rana to kiepsko gdy dopiero kawe spijam hihi. Pozdrawiam
Można też wspomnieć o forsycjach, które mają jadalne kwiaty i są jednym z pierwszych pożytków pszczelich.
Jednak całkiem na marginesie, chciałem zaznaczyć swoją opinię na temat funkcjonalności roślin. Jeżeli jakaś roślina mi się spodoba i chcę zobaczyć, jak u mnie będzie rosła, to nie dbam o to, jak bardzo jest wszechstronna - wystarczy jedna cecha, żebym ją posadził/posiał. Z mojego punktu widzenia nie ma sensu głowić się nad tym, na ile coś jest utylitarne. Lilie mają piękne kwiaty i dlatego je sadzę. :)
a może więcej przykładów roślin wieloletnich, bylin? coś więcej?
Wszystkie poniższe mają lub miały zastosowanie lecznicze, a oprócz tego różne inne.
- Barwinek pospolity - na krwawienia wewnętrzne, różne zapalenia, działanie wzmacniające. Roślina okrywowa. Ale więcej to chyba Ty mogłabyś napisać? ;)
- Berberys zwyczajny (nie wiem, jak sprawa wygląda z odmianami handlowymi) - owoce jadalne; kora i korzenie wykorzystywana była w zapaleniu wątroby i kilku innych schorzeniach.
- Bylica boże drzewko - na trawienie, jako przyprawa, przeciwzapalna i przeciwrobacza.
- Chrzan - przyprawa, poprawia apetyt, bakteriobójczy. W liście dawniej owijano chleb.
- Janowiec barwierski - kwiaty barwią na żółto; roślina miododajna; stosowany przy niewydolności nerek, krążenia.
- Pierwiosnek wiosenny - surowcem są kwiaty. Stosowane wykrztuśnie, na zapalenia gardła, oskrzeli oraz jako namiastka herbaty.
- Piwonia - korzeń wykorzystywano jako lek rozkurczowy, przy astmie, na dnę.
- Rojnik murowy - właściwości bakteriobójcze, ściągające, moczopędne, regenerujące. Jest jadalny.
- Wrzos pospolity - stosowany przy schorzeniach nerek. Roślina miododajna.
Wspomnieć należy jeszcze o kilku pospolicie uprawianych roślinach mogących mieć nieco szersze zastosowanie:
rozmaryn, tymianek, lubczyk, melisa, a także poziomka, malina, winorośl i porzeczka czarna. ;)
Oregano - znakomita roślina przyprawowa. Kwitnące oregano stanowi wyjątkowy pożytek dla pszczół, osówek, motyli i wielu innych zapylaczy. Właściwości lecznicze -przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne.
Miodunka plamista - niepozorna, kwitnąca już na początku marca, kwiaty drobne, niepozorne, ale o niezwykłych odcieniach różu, fioletu, niebieskości. Chętnie odwiedzana przez pszczoły. Właściwości lecznicze - bardzo pomocna przy schorzeniach układu oddechowego 9nazywana jest płucnicą!).
Andrzej
Magda z 3M